پیش بینی بانک مرکزی از دستیابی به رشد اقتصادی مناسب توام با تورم تک رقمی در سال جاري

به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی، صندوق‌بين‌المللي پول همه ساله هيأت‌هاي کارشناسي خود را به کشورهاي مختلف اعزام مي‌کند و بر اساس اطلاعات جمع‌آوري شده، گزارش‌هايي را در خصوص آخرين تحولات اقتصادي کشورهاي عضو و پيش‌بيني برخي متغيرهاي مهم اقتصادي آنها ارايه مي کند. در همين چارچوب، هيأت کارشناسي صندوق ‌بين‌المللي پول در آذرماه سال گذشته به ايران سفر کرد و گزارش آن نهاد در خصوص تحولات اقتصاد ايران در اسفند ماه سال 1395 منتشر شد که در آن با اتخاذ برخي فروض و بهره‌گيري از روش‌هاي کمي، برآوردهايي از طيف گسترده‌اي از متغيرهاي کلان اقتصادي نيز ارائه شده است.

پيش‌بيني‌هاي ارايه شده در گزارش مزبور عيناً در گزارش «چشم‌انداز اقتصاد جهان» صندوق بين‌المللي پول (آوريل 2017) درج شده که همين اطلاعات دستمايه گزارش برخی خبرگزاري ها نيز بوده است. در گزارش‌ ياد شده رشد اقتصادي و نرخ تورم ايران در سال 1396 به ترتيب معادل 3.3 و 11.2 درصد پيش‌بيني شده است. لازم به ذکر است که اولاً پيش‌بيني‌هاي مذکور با فرض ادامه روند موجود و بدون لحاظ سناريوهاي سياست‌گذاري تهيه‌ شده‌اند و ثانياً مطابق با توضيح مندرج در متن گزارش صندوق،‌ برآوردها و پيش‌بيني‌ها ارايه شده براساس اطلاعات موجود تا 14 دسامبر 2016 (24 آذر 1395) صورت گرفته است.

با توجه به تاخير زماني ارايه آمارها و داده‌هاي اقتصادي، اطلاعات مورد استفاده در گزارش مزبور عمدتاً در برگيرنده تحولات شش ماهه سال 1395 بوده است. بنابراين مدت زمان زيادي از مبناي آماري گزارش مزبور مي‌گذرد و در اين دوره علاوه بر تغيير سال پايه، تحولات مثبت بيشتري در شاخص‌هاي کلان اقتصادي مشاهده شده است. به احتمال زياد صندوق بين‌المللي پول نيز با دسترسي به داده‌ها و آمار‌هاي جديد، پيش‌بيني‌هاي خود از متغيرهاي اقتصادي کشور را مورد بازنگري ‌قرار خواهد داد.

به عنوان مثال، يکي از مهمترين تحولات به حوزه نفت و گاز مربوط مي‌شود؛ به گونه‌اي که صندوق بين‌المللي پول رشد اقتصادي سال 1395 را با برآورد رو به پايين توليد و صادرات نفت در حدود 6.6 درصد پيش‌بيني نموده است. در حالي که با توجه به تحولات نه ماهه سال 1395 (رشد اقتصادي نه ماهه 11.6 درصد)، انتظار مي‌رود رشد اقتصادي سال 1395 در سطوح دورقمي تحقق يابد که حدوداً دو برابر رقم پيش‌بيني صندوق است.

موضوع بسيار مهمتر آن است که اقتصاد ايران در سال 1395 تحولاتي فراتر از انتظارات را تجربه کرد و شاهد آن نيز وضعيت باثبات عمده بازارها و روند رو به بهبود متغيرهاي کلان اقتصادي است. علي‌رغم بروز نشانه‌هاي مثبت در اغلب بخش‌هاي اقتصاد، رشد دورقمي سال 1395 متاثر از افزايش قابل ملاحظه توليد و صادرات نفت بوده و انتظار نمي‌رود چنين رشدي در سال‌هاي آينده نيز تجربه شود. بر اين اساس، با توجه به اينکه تجربه رشد دورقمي سال 1395 به واسطه سهم بالاي گروه نفت بوده است، اين رشد نمي‌تواند مبناي مقايسه رشد اقتصادي سال 1396 باشد.

در هر صورت حتي با نصف شدن نرخ رشد اقتصادي در سال 1396 نسبت به سال قبل، عملکرد رشد در سطح مناسب و قابل دفاعي حاصل خواهد شد که در مقايسه با عملکرد بسياري از اقتصادهاي جهان و منطقه در سطح مناسبي ارزيابي مي‌شود.

در خاتمه لازم به ذکر است،‌ با توجه به مواردي از جمله ظرفيت‌هاي خالي موجود در اقتصاد، بهبود روابط بين‌المللي در حوزه بانکي و در نتيجه بهبود تامين مالي خارجي و دسترسي بهتر به ذخاير ارزي کشور و نيز سرايت آثار رشد بخش نفت به ديگر بخش‌هاي اقتصاد، مي‌توان انتظار داشت که در سال 1396 حجم توليد در بخش‌هاي غيرنفتي اقتصاد تقويت شود و در سال جاري نيز رشد اقتصادي مناسبي را تجربه کنیم. با اين حال، با توجه به مجموعه‌ سياست‌هاي پولي، مالي، ارزي و تجاري سازگار در سال جاري، تقويت عرضه داخلي از محل افزايش رشد اقتصادي و نيز بهبود مديريت نقدينگي، انتظار مي‌رود دستاوردهاي حاصله در زمينه تورم کماکان حفظ شود و در سال 1396 نيز سطح مناسبي از رشد اقتصادي در کنار نرخ‌هاي تورم تک رقمي حاصل شود.

کانال تلگرامی ما

https://telegram.me/joinchat/CpyMq0BT2QhELQqOq49UFg

راهنمای سفر ملک سلمان

پادشاه عربستان سعودی به بهانه تعطیلات با خدم و حشمی به اندازه کل آل‌سعود (1500 نفر) با 27 هواپیما به شرق دور رفته و در مسیر تعطیلاتش با کتابچه راهنمای دهه 80 و 90 عربستان، در حال گشت و گذار است. در 1988 عربستان برای نخستین بار سهام یک مجتمع پالایشگاهی را در آمریکا خرید. این مجتمع و دیگر سرمایه‌گذاری‌های سعودی در آمریکا، اکنون مقصدی مطمئن برای نفت خام عربستان در ینگه دنیا محسوب می‌شوند. برای تأیید موفقیت این سرمایه‌گذاری کافی‌ست بدانیم که براساس داده‌های آماری دولت آمریکا، مجتمع پالایشی مذکور در تگزاس، در 8 ماهه نخست سال 2015 به تنهایی 65 میلیون بشکه نفت از عربستان وارد کرده که این بیش از سه‌برابر خرید اکسون‌موبیل در مدت مشابه از ریاض بوده است.
پس از موفقیت این الگوی اقتصادی در آمریکا که این کشور را برای همیشه به مقصدی برای نفت عربستان تبدیل و نگرانی بابت نوسان قیمت را برای آرامکو کمتر کرد، اکنون شاه سعودی با بهانه گشت و گذار و درحالی که دفترچه راهنمای سرمایه‌گذاری و سهم بازار را زیر عبای خود دارد، به آسیای جنوب شرقی و شرق دور سفر کرده است.
در اندونزی، دست کم 11 قرارداد میان دو کشور به امضا رسید که ارزش تقریبی مجموع آنها 50 میلیارد دلار برآورد می‌شود و تنها موردی که در رسانه‌های فارسی به آن‌پرداخته شد، وام 1 میلیارد دلاری سعودی‌ها به اندونزی برای مبارزه با انواع قاچاق بود. این درحالی‌ست که فقط یکی از موارد توافق، سرمایه‌گذاری 6 میلیارد دلاری آرامکو برای ساخت پالایشگاه نفت در اندونزی و تضمین تأمین حداقل 70 درصد از خوراک این مجتمع است. این مبلغ زمانی معنی‌دار است که بدانیم در سال 2016 تبادلات تجاری دو کشور اندکی بیش از 4 میلیارد دلار بوده و بخشی از آن مربوط به صادرات محصولاتی مانند کاغذ، لاستیک، ماهی تن و دیگر اقلام از اندونزی به عربستان بوده است. اندونزی امروز برای تأمین 52 درصد از سوخت بنزین و گازوئیل خود نیازمند واردات است و تا سال 2020 این مقدار به 61 درصد افزایش می‌یابد و در آن‌زمان عربستان هم نفت را به آنها مي‌فروشد و هم در کشور خودشان پول پالایشش را از آنها خواهد گرفت.
در مالزی نیز گردش مالی سفر پادشاه بسیار گزاف خواهد بود. مالزی جایی‌ست که آرامکو از سال 2011 سرمایه‌گذاری در آن را شروع کرده و در مجموع 27 میلیارد دلار برای ساخت پالایشگاه در آن خرج کرده که رکورد گران‌ترین سرمایه‌گذاری خارجی آرامکو را به خود اختصاص داده است. آرامکو در این سفر به‌عنوان «تورلیدر» پادشاه، قراردادی تازه با مالزی رونمایی کرد که در آن قرار است در مالاکا، نزدیکی آب‌های دریای چین جنوبی، پالایشگاهی تازه با مالکیت عربستان ساخته شود و در مجموع حداقل 7 میلیارد دلار نیز برای ارتقاء و افزایش پالایشگاه‌های این کشور سرمایه‌گذاری خواهد شد. آب‌های دریای چین جنوبی، محل عبور تمام نفت و گازی‌ست که از خاورمیانه به سوی ژاپن، چین و کره رهسپار هستند.
چین و ژاپن هم در میان مقصدهای ملک سلمان برنامه‌ریزی شده‌اند و در آنجا هم او با سخاوتمندی، تلاش خواهد کرد سهم بیشتری از بازار مصرف این دو غول را به خود اختصاص دهد. چین سال 2016 برای نخستین‌بار در مقدار واردات نفت از آمریکا پیشی گرفت و به دلیل برنامه‌های مبارزه با آلودگی، عطش زیادی برای نفت و گاز دارد و در جاماندگی ایران، دو غول دیگر نفتی یعنی روسیه و عربستان بازارش را سیراب می‌کنند. سرمایه‌گذاری در بخش پایین‌دستی نفت و گاز کشورهای مقصد، سیاست بسیار موفقی‌ست که کویت، عمان و امارات متحده عربی هم دنبال کرده‌اند اما ایران و قطر تلاش می‌کنند در منطقه خودشان به آن دست پیدا کنند که تاکنون به موفقیت سرمایه‌گذاری همسایگانشان، حتی نزدیک هم نشده است. بنابر برنامه‌ریزی آرامکو، این شرکت قصد دارد تا سال 2025 مجموع ظرفیت پالایشی خود را به 10 میلیون بشکه در روز برساند که معادل کل تولید روزانه فعلی آن است و به معنی این است که دیگر نفت را خام نخواهد فروخت.
سفر ملک سلمان به خاور دور را باید سفر به «شرق بهشت» نام‌گذاری کرد چرا که باوجود ظاهر بسیار پر هزینه آن و باوجودی که این نخستین‌بار طی نیم‌قرن گذشته است که یک پادشاه سعودی به این سوی کره زمین‌می‌رود و او آن‌قدر پیر است که باید پله‌برقی هواپیمایش را هم با خود ببرد اما آینده فروش نفت و آینده درآمد آرامکو را در هر شرایط بازار نفت، تضمین می‌کند و کمی هم از شریک تجاری سنتی خود یعنی آمریکا، زهرچشم می‌گیرد. آخرین سوغات این سفر هم شیرین‌ترین بخش آن است که همانا نگاه حسرت‌بار رقبای شمالی در از دست رفتن سهمی دیگر از بازار شرقی خواهد بود.
بهزاد احمدی‌نیا

کانال تلگرامی ما
https://telegram.me/joinchat/CpyMq0BT2QhELQqOq49UFg